
PHP, “Hypertext Preprocessor” (Hipertext Önişlemci) kısaltmasıdır ve sunucu tarafında çalışan bir betik (script) dilidir. İlk olarak 1995 yılında Rasmus Lerdorf tarafından yaratılmıştır. Dinamik web sayfaları oluşturmak ve web uygulamaları geliştirmek için kullanılır. PHP, HTML içine gömülebilir ve bir web sunucusu üzerinde çalışır. PHP kodları bir web sunucusu tarafından işlendiğinde, PHP komutları yürütülür ve ilgili HTML içeriği müşteriye veya tarayıcıya gönderilir.
PHP’nin kullanım amaçları ve özellikleri şunları içerir:
- Dinamik İçerik Oluşturma: PHP, kullanıcı etkileşimleri, veritabanı sorguları ve diğer koşullara bağlı olarak dinamik içerik üretmek için kullanılır. Bu, web sayfalarının ziyaretçi eylemlerine veya belirli koşullara göre değişiklik göstermesini sağlar.
- Veritabanı İşlemleri: PHP, MySQL, PostgreSQL, Oracle, Microsoft SQL Server gibi birçok popüler veritabanı ile entegre çalışabilir. Bu sayede PHP, veritabanından veri çekme, veri güncelleme, silme ve eklemek gibi işlemleri kolaylıkla gerçekleştirebilir.
- Form İşleme: PHP, HTML formlarından gelen verileri işleyebilir, doğrulayabilir ve bu verilerle çeşitli işlemler yapabilir. Bu özellik, kullanıcı girişleri, kayıt formları, anketler gibi birçok web uygulamasının temelini oluşturur.
- Oturum Yönetimi: PHP, kullanıcı oturumlarını yönetmek için kullanılır. Bu sayede, kullanıcıların web sitesi üzerinde oturum açmaları, belirli sayfaları ziyaret etmeleri ve oturum kapatmaları gibi işlemler yönetilebilir.
- Dosya İşlemleri: PHP, dosya oluşturma, okuma, yazma ve silme gibi işlemleri gerçekleştirebilir. Bu özellik, dosya bazlı uygulamaların geliştirilmesinde önemli bir rol oynar.
- E-posta Gönderme: PHP, e-posta gönderme işlevselliğine sahiptir. Bu sayede, web uygulamaları üzerinden kullanıcılara otomatik e-postalar gönderilebilir.
PHP, açık kaynaklı olması, geniş bir kullanıcı ve geliştirici topluluğuna sahip olması, birçok sunucu ve veritabanı ile uyumlu çalışabilmesi nedeniyle popüler bir web geliştirme dili haline gelmiştir. WordPress, Joomla, Drupal gibi birçok popüler içerik yönetim sistemi (CMS) ve çerçeve (framework) PHP ile geliştirilmiştir.
PHP’nin yayınlanmaya başladığı 1995 yılından bu yana birçok sürümü piyasaya sürülmüştür. Her yeni sürüm, dilin performansını artıran, yeni özellikler ekleyen ve güvenlik ile ilgili iyileştirmeler sunan değişiklikler içerir. PHP sürümlerinin kısa bir özeti aşağıda verilmiştir:
PHP 1
- Yayınlanma Tarihi: 1995
- Personal Home Page Tools(Kişisel Anasayfa Araçları) olarak çıkarıldı ve adı PHP oldu.
PHP 2
- Yayınlanma Tarihi: 1997
- Yapımcısı Rasmus Lerdorf tarafından en hızlı bir dil olarak web sayfaları için geliştirmeye başladı.
PHP 3
- Yayınlanma Tarihi: 1998
- PHP’nin gerçek anlamda popüler olmaya başladığı sürümdür. Çok daha geniş bir dil olması ve modüler bir yapıya sahip olmasıyla dikkat çeker.
PHP 4
- Yayınlanma Tarihi: 2000
- Zend Engine 1.0 ile getirilen performans iyileştirmeleri ve daha fazla OOP (Nesne Yönelimli Programlama) desteği ile önemli bir sürümdür.
PHP 5
- Yayınlanma Tarihi: 2004
- Zend Engine II’yi getirerek nesne yönelimli programlama özelliklerini büyük ölçüde geliştirdi. PDO (PHP Data Objects) gibi yeni özellikler ekledi.
PHP 6
- PHP 6, geniş kapsamlı bir Unicode desteği üzerinde çalışmalar yapıldığı bir projeydi ancak resmi olarak asla yayınlanmadı. Geliştirme sürecinde karşılaşılan zorluklar nedeniyle, PHP ekibi bu sürümü atlayıp doğrudan PHP 7’ye geçti.
PHP 7
- Yayınlanma Tarihi: 2015
- PHP’nin performansında devrim yaratan sürümdür. Zend Engine III altında, önemli performans iyileştirmeleri ve yeni dil özellikleri eklenmiştir. Örneğin, geri dönüş türleri, scalar tür bildirimleri gibi.
PHP 8.0
- Yayınlanma Tarihi: 2020
- Jit (Just In Time) derleme özelliği sayesinde performansı daha da artıran, match ifadeleri, birleşim türleri, named arguments gibi yeni özellikler ekleyen bir sürümdür.
PHP 8.1
- Yayınlanma Tarihi: Kasım 2021
- Enumerations, readonly özellikleri, fiberler ve daha fazlası gibi yeni özellikler getirdi.
PHP 8.2
- PHP 8.2’nin yayınlandığı ve yeni özellikler ile iyileştirmeler getirdiği bilinmektedir. Ancak, bu sürüme özgü detaylar için güncel PHP dokümantasyonuna veya duyurularına bakmak en doğrusu olacaktır.
PHP’nin sürüm geçmişi, sürekli gelişim ve iyileştirmenin bir kanıtıdır. Her yeni sürüm, güvenlik, performans ve kullanılabilirlik açısından önemli adımlar atılmasını sağlamıştır. PHP geliştiricileri için, kullanılan sürümün güncel ve desteklenen bir sürüm olmasına dikkat etmek önemlidir.
Php Versiyon Öğrenme
Php versiyonunu öğrenmek için yapılması gereken işlemler;
- 1 — info.php dosyasını oluşturmak
- 2 — Dosya içeriğini düzenlemek
- 3 — Tarayıcıda PHP bilgisini kontrol etmek
1 — info.php dosyasını oluşturmak
info.php dosyasını oluşturmanın birden fazla yolu vardır. Dilerseniz panel üzerinden(cpanel,plesk panel) dosya yönetici kısmından yeni bir dosya oluştur dedikten sonra info.php adında bir dosya oluşturabilirsiniz veya bilgisayarınız üzerinden yeni bir dosya oluştur dedikten sonra info.php adında bir dosya oluşturup bunu sitenizin ana dizinine yükleyebilirsiniz.
2 — Dosya içeriğini düzenlemek
1.Adımda oluşturduğumuz dosyayı açıyoruz ve içerisine aşağıdaki kodu yazıp kaydediyoruz.
<?php
phpinfo();
?>
Adım 3 — Tarayıcıda PHP bilgisini kontrol etmek
Dosyayı sunucuya yüklediyseniz eğer info.php dosyanızı çağırabilir ve sunucunuzdaki php versiyonunu öğrenebilirsiniz.

Bu işlemi yaptıktan sonra dosyayı güvenlik nedeniyle silmenizi tavsiye ederim.
Bir yanıt yazın